Gramy z WOŚP!
2024-01-22Dr Marcin Jadczak dla VOGUE Polska
2024-04-03
Rak podstawnokomórkowy a rak kolczystokomórkowy czy to ten sam nowotwór?
Czym się od siebie różnią? Który z nich jest bardziej niebezpieczny?
Rak podstawnokomórkowy (BCC) i rak kolczystokomórkowy(SCC) to dwa różne typy nowotworów skóry.
Rak podstawnokomórkowy jest nie tylko najczęstszym rodzajem raka skóry, ale najprawdopodobniej najczęstszym ze wszystkich nowotworów. BCC rozwija się z komórek warstwy podstawnej naskórka. Z kolei rak kolczystokomórkowy pochodzi z komórek rogowych warstw naskórka. Jeśli chodzi o etiologię to oba nowotwory są związane z narażeniem na promieniowanie UV oraz drażnienie skóry, ale różnią się histologicznie, rozwijają się w różnych warstwach skóry i mają różne czynniki ryzyka. Rak podstawnokomórkowy rzadko daje przerzuty, choć może rozrastać się zarówno wszerz jak i w głąb skóry, natomiast rak kolczystokomórkowy może być bardziej agresywny i przenikać do innych tkanek.
Jak zróżnicować te dwa typy nowotworów?
- Rozwija się z komórek warstwy podstawnej naskórka. Te komórki są zaangażowane w odbudowę skóry i znajdują się w najniższej warstwie naskórka.
- Jest zazwyczaj wolnorosnącym nowotworem o niskim potencjale przerzutowym. Zazwyczaj nacieka tylko w miejscu występowania i nie daje przerzutów do węzłów chłonnych i odległych narządów. Komórki wykazują cechy podobne do komórek podstawnego naskórka.
- Zazwyczaj jest łagodny i ma niskie ryzyko przerzutów do innych części ciała, ale potrafi zająć bardzo duży obszar skóry, w wyniku czego niezbędny jest przeszczep lub przesunięcie płata skóry.
- Gdzie występuje?
Skóra głowy i szyi, skóra powiek, czoła, nosa, policzków, nigdy nie występuje na stopach, dłoniach czy błonach śluzowych
- Związany z długotrwałym narażeniem na promieniowanie UV, często występuje na obszarach skóry najbardziej eksponowanych na słońce.
- Często ma postać guzków lub wrzodów, które mogą krwawić lub wrzodzieć.
Może mieć perełkowaty wygląd. Zazwyczaj widoczne są delikatnie rozszerzone naczynia krwionośne.
- Zazwyczaj można skutecznie leczyć chirurgicznie, często poprzez usunięcie zmiany skórnej.
- Pochodzi z komórek rogowych warstw naskórka, które ulegają rogowaceniu. Jest związany z bardziej wyspecjalizowanymi komórkami niż rak podstawnokomórkowy.
- Bardziej agresywny, charakteryzuje się dość szybkim rozrostem z tendencją do przerzutów do węzłów chłonnych i innych tkanek. Charakteryzuje się kolczastymi komórkami, które są bardziej zróżnicowane niż komórki raka podstawnokomórkowego.
- Może wykazywać większą złośliwość, a przerzuty do pobliskich węzłów chłonnych lub nawet do innych narządów są bardziej prawdopodobne niż w przypadku raka podstawnokomórkowego.
- Gdzie występuje?
Twarz (nos, policzek, wargi, powieki), małżowina uszna, skóra owłosiona głowy, skronie, kończyny górne i dolne.
- Także związany z promieniowaniem UV, ale może rozwijać się również na obszarach skóry, które są mniej narażone na słońce.
- Może występować w postaci guzka, owrzodzenia lub brodawkowatej zmiany. Charakteryzuje się kolczastymi komórkami pod mikroskopem.
- Leczenie może obejmować chirurgię, radioterapię i czasem chemioterapię, zwłaszcza w przypadku bardziej zaawansowanych przypadków.
W przypadku wszelkich zmian na skórze zawsze zaleca się skonsultowanie się z lekarzem dermatologiem, który może przeprowadzić odpowiednie badania i ustalić plan leczenia. Regularne badania skóry są kluczowe dla wczesnego wykrywania i skutecznego leczenia obu rodzajów raka skóry.